Page 17 - Bolu Belediyesi İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı 2024-2025
P. 17
Ekonomiklik; bir faaliyetin maliyetine ilişkin bir değerlendirmedir. Planlanmış sonuçlarına ya da
çıktılarına ulaşmak için kullanılan kaynakların maliyetini en aza indirmedir.
Etkinlik; Kurumsal amaçlara ulaşma derecesidir. Kullanılan kaynaklarla bir faaliyetin sonuçları ya da
çıktıların amaçları karşılamasıdır. Verimlilik kavramından
daha geniş olarak kullanılır. Verimlilik iç faktörlere bağlı iken
etkinlik dış faktörleri de kapsar.
Etkililik; bir faaliyetin planlanan ve gerçekleşen etkisi
arasındaki ilişkiyi, hedefe ulaşma derecesi ifade eder. Çıktı ile
sonuç arasındaki ilişkidir.
1.5.2. İç Kontrolün Kapsamı
İç kontrol kurumun tüm süreçlerini, tüm fonksiyonlarını
kapsar. Hiçbir birimin faaliyeti iç kontrol sisteminin dışında
değildir. Bu nedenle iç kontrol çalışmaları yapılırken tüm faaliyetlerin iç kontrol standartları
çerçevesinde gözden geçirilmesi gerekir.
İç kontrol konusunda bir yanılgı onun sadece mali olayları kapsadığının düşünülmesidir. İç kontrol
malî ve malî olmayan tüm işlemleri kapsar. Kurumların tüm faaliyetleri iç kontrol içine girmektedir. İç
kontrolü sadece ön mali kontrol olarak algılamak da doğru değildir. Ön mali kontrol sadece bir kontrol
faaliyeti iken iç kontrol ön mali kontrolü de içine alan daha geniş kapsamlı, risk odaklı tüm kurumu
kapsayan kontrol faaliyetleri ve süreçlerinden meydana gelmektedir.
1.5.3. İç Kontrol Risk Esaslıdır
Risk amaç ve hedeflere gitmemizi engelleyebilecek olaylardır. Risk tehlike ve belirsizlik olduğu gibi
fırsatları da bünyesinde barındırır. Risklerini belirlemeyen bir idarenin etkin bir iç kontrol sistemi
kurması mümkün değildir. İç kontrolün kurumdan kuruma değişmesi amaçların, risklerin farklı
olmasından kaynaklanır. Bu nedenle tüm idareler için geçerli bir kalıp model mümkün değildir.
İdarelerin Stratejik hedeflerine karşılık gelen Stratejik riskleri, performans hedeflerini
engelleyebilecek program proje riskleri ve faaliyetler sırasında operasyonel hedefleri engelleyebilecek
operasyonel riskleri vardır.
Riskler olasılık ve etki kriterlerine göre değerlendirilir. Riskler olasılık ve etki faktörleriyle analiz
edilerek önceliklendirilir. Bu risk değerlendirme çalışması sonrasında öncelikle ele alınması gereken
riskler belirlenir. Kaynaklar kıt olduğundan gerçekleştiğinde kurumu daha çok etkileyecek risklere
karşı kontroller öncelikle uygulanır.
Risklere karşı idareler tarafından aşağıdaki risk cevaplarından birini uygulamak durumundadır.
9