Page 13 - Bolu Belediyesi İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı 2024-2025

COSO raporunda; raporların güvenirliği, faaliyetlerin etkinliği ile verimliliği ve mevzuata, kurallara
uyumu amaçlarını gerçekleştirecek iç kontrol sistemi beş unsurdan (bileşenden) oluşur. Bunlar;
kontrol ortamı, risk değerlendirme, kontrol, bilgi- iletişim ve izlemedir.

COSO modeli dışında COSO gibi yaklaşımlar da bulunsa da COSO sistemi tüm dünyada yaygın olarak
kullanılmakta olup ülkemizde de yeni düzenlenen mevzuatta bu model esas alınmıştır. Sayıştay’ımızın
da üyesi olduğu Uluslararası Sayıştaylar Birliği (INTOSAİ) ve Avrupa Birliği gibi kuruluşlar da COSO
modelini esas almıştır.

2004 yılında COSO ERM Kurumsal Risk Yönetimi, Bütünleşik Çerçeve geliştirilmiştir. Kurumsal Risk
Yönetimi (KRY) modeli sekiz unsurdan oluşur.

1)Kurumsal Çevre; diğer
bileşenlere temel oluşturur.
Etik değerler, çalışanların
yetkinliği, görevlerin
sorumlulukların paylaşımı
gibi faktörleri vardır.

2) Hedef belirleme; Öncelikle
hedeflerin belirlenmesi
gerekir. Hedeflere göre
riskler belirlenir. Strateji
belirleme aşamasıdır.

3)Gerçekleşmesi olası
olayların tanımlanması;
kurumun karşısına
çıkabilecek olayların neler
olduğunun saplanmasıdır. Olaylar olumsuz olabileceği gibi fırsat da olabilir.

4)Risklerin değerlendirilmesi; olası olayların geçekleşme ihtimalinin ve etkilerinin değerlendirilmesi,
büyüklüklerinin belirlenmesidir.

5)Risk tepkisi; risklere nasıl bir tepki verileceğinin, risklere karşı ne yapılacağının saplanmasıdır.
(riskten kaçınma, riski azaltma, riski paylaşma, riski kabul etme)

6)Kontrol aktiviteleri; Risklere karşı idarece verilecek karşılığın uygulanması, prosedürlerin
belirlenmesi kontrol faaliyetlerinin uygulanmasıdır.

7)Bilgi ve iletişim; etkin bir yatay ve dikey iletişim sisteminin oluşturulması, doğru bilgilerin ve
raporlamanın sağlanması.

8)İzleme; risk yönetim süreçlerinin sürekli izlenmesi, uygulama kalitesinin tespit edilmesidir.
Uygulamadan sonra yapılan bağımsız izleme olabileceği gibi uygulamalar sürekli, anında (eşzamanlı)
olarak da izlenebilir.

COSO Modeli dışında yaklaşımlar da vardır.1995 yılında Kanada’da oluşturulan ‘Risk Yönetimi ve
Yönetişim’ COSO modelinde; Amaç, Sorumluluk, Yeterlik ve İzleme ve öğrenme kriterlerine göre
değerlendirme yapılır.

5