Page 23 - Bolu Belediyesi İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı 2024-2025
P. 23
1.7. İç Kontrol Standartları ve Standartlara Uyum
‘Standartlar’ kavramı bizde ilk önce bir duraklama, aynı kalma gibi algılar oluştursa da aslında
gelişmenin, kalitenin kavramlarıdır. Masaaki Imai’nin “Standartların olmadığı yerde iyileşme olamaz.
Standartlar daha iyi standartlarca geçilmek için vardırlar. Her standart, her spesifikasyon ve her ölçüm
sürekli bir revizyonu ve iyileşmeyi davet eder.” sözü bunu çok iyi açıklamaktadır.
İç Kontrol Standartları iç kontrol bileşenlerine göre geliştirilmiştir ve iç kontrol kalitesini belirlemede
kullanılan ölçütlerdir. Elbette iç kontrol standartları da sürekli aynı kalmayacaktır. Kalite zamanının en
iyisi olduğundan iyi yönetim adına gelişmeler standartları da geliştirecektir.
Bir kurumdaki iç kontrol sisteminin yeterliliği ancak iç kontrol standartları ile kurumun mevcut
durumunun kıyaslanması şeklinde yapılan bir karşılaştırma sonra ortaya çıkar. Bu nedenle kurumların
standartlara uyumunun belirli aralıklarla gözden geçirmesi (en az yılda bir) eksiklerini belirleyip eylem
planı yapması gerekir. Eylem planları yapılırken ‘Kamu İç
Kontrol Standartları’ kullanılacak temel metinlerdir.
Her ülke kendi hukuku, idari sistemi, yönetim kültürü
çerçevesinde değişiklikler yapsa da iç kontrol standartlarını
ulusal sistemine aktarmış kamu iç kontrol standartları
oluşturulmuştur. Ülkeler arasında bazı farklılıklar olsa da temel
yapı aynıdır.
Ülkemizde ‘Kamu İç Kontrol Standartları’ 26.12.2007 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe
girmiştir. Daha sonra 04.02.2009 tarihli Kamu İç Kontrol Standartları Rehberi ile eylem planın nasıl
yapılacağı belirlenmiştir. Eylem planları Kamu iç kontrol Standartları esas alınarak hazırlanır.
COSO modeli esas alınan Tebliğ’de 18 standart ve 79 genel şart belirlenmiştir. Kontrol ortamı
standartları:
Standart: 1. Etik Değerler ve Dürüstlük
Standart: 2. Misyon, organizasyon yapısı ve görevler
Standart: 3. Personelin yeterliliği ve performansı
Standart: 4. Yetki Devri
Risk değerlendirme standartları:
Standart: 5. Planlama ve Programlama
Standart: 6. Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
Kontrol faaliyeti standartları:
Standart: 7. Kontrol stratejileri ve yöntemleri
Standart: 8. Prosedürlerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi
Standart: 9. Görevler ayrılığı
Standart: 10. Hiyerarşik kontroller
Standart: 11. Faaliyetlerin sürekliliği
Standart: 12. Bilgi sistemleri kontrolleri
Bilgi ve iletişim Standartları:
15