Page 222 - Stratejik Plan (2011 - 2014)

tehcir/yer değiştirme, keyfi kararla alınmış değildi. Hükümetin
çıkardığı kanun ile uygulama başlatılmıştı. Özellikle Doğu
Anadolu'daki yer değiştirme işi, Bolu'daki gibi, Ermenilerin
aleyhine değil lehine idi. Ermenilerin göç ettirilmesi sırasında
keyfi davranışlar olmamıştır. Her yetkili gibi Ahmet Refik bey
de, üstlerinden aldığı görevi hemen yerine getirmiştir.
Nezaretin yazısının sonunda da şunlar ifade edilmektedir: "O,
suçsuz olduğundan, iyi halinin görülmesinden, İngiltere Siyasi
Temsilciliği nezdinde harekete geçilmesi gerekmektedir. Böyle
bir izin için de makamınızın uygun görmesi lazımdır." Bolu,
Mart 1920'de, yine karamsarlık havası içinde idi. İngilizler
İstanbul'u işgal etmiş, bununla da kalmayarak, Meclis-i
Meb'usan-ı Osmani'yi kapatmışlardı. M. Kemal Paşa'nın
talimatı ile yeni meclis için seçimler yapılması Mutasarrıflıktan
istendi.

Dr. Fuad, Devrekli Abdullah, İlyaszade Şükrü, yeni seçimde
Bolu'yu Ankara'da temsil edeceklerdi. Biraz önce de Celaleddin
Arif ve İsmet bey grubu, Adapazarı, Hendek ve Düzce yolu ile
Bolu'ya ulaştılar. Celaleddin Arif, o sırada kapatılan meclisin
başkanı idi. Padişahla yapılan görüşmeden sonra, Anadolu'ya
geçmişti. Kafilede bulunanlar Şeyh Ata Efendi, Saffet Bey,
Çerkes Reşid, Ali Fuad Paşa'nın babası İsmail Fazıl Paşa, İbrahim
Süreyya Bey idiler. Mutasarrıflık, Belediye ve Sultani'yi
ziyaretten sonra Celaleddin Arif Bey kafilesi Aladağlar yolu ile
Eskişehir - Ankara demiryolu'na ulaşmışlar, trenle 3 Nisan
1920'de Ankara'ya varmışlardı. Düzce Kaymakamı, askeri
yetkililer ile Ali Haydar Bey, 8 Nisan 1920'de, durumun iyice
bozulduğunu Ankara'ya bildirdiler. Düzce'nin Köprübaşı Ömer
Efendi köyünde toplanan asiler, Padişah Hükümet,
Şeyhülislamlık makamının fetva ve fermanları ile, Ankara'ya
cephe alarak, ilk iş olarak, Düzce'yi bastılar.